Plastik ambalajlar, 1900’lü yıllarda kağıt ve karton önemli bir ambalaj malzemesiyken plastiğin keşfedilmesi ile kağıt ambalajların yerini almıştır. Genel olarak 2. Dünya Savaşından sonra kullanımı başlamıştır. Polietilen, savaş yıllarında çok fazla üretilmiştir ve savaştan hemen sonra piyasada çok fazla bulunan bir malzeme haline gelmiştir.

İlk olarak ekmek ambalajlarında kullanılan yağlı kağıdın yerini alan plastiğin gelişimi, 1970’lerde ambalaj sektöründe yaşanan büyüme ile hızlanmıştır. Eskiden sadece taşıma ve depolama amaçlı kullanılan plastik ambalaj, günümüz teknolojisi ile ürün hakkında bilgi verir hale gelmiştir. 

İlk yapay plastik, Alexander Parker tarafından 1838 yılında hazırlanmıştır, 1862’de Londra’da Büyük Uluslararası Fuarda sergilenmiştir. 1840 yılında Charles Goodyear ve Thomas Hancock doğal kauçuğa elastiklik özelliği katan bir prosedür geliştirmiştir. 1870 yılında New York’lu John Wesley Hyatt’a yüksek sıcaklıkta ve basınçla üretilen düşük nitrat içerikli “selüloit” için patent verilmiştir. Bu buluş, piyasaya sürülen ilk plastiktir ve 1907 yılında Leo Hendrik Baekeland tarafından “Bakelite” üretilene kadar da tek plastik olarak kalmıştır.

Plastik Ambalaj Nasıl Elde Edilir?

Plastik ambalajlar petrol rafinelerinden çıkan çeşitli ürünlerin petrokimya tesislerinde işlenmesi ile edilir. Plastik ile az malzeme tüketerek çok ambalaj üretilebilir, bu nedenle sektörde oldukça tercih edilen bir hammaddedir.

PP (Polipropilen)

Kimyasal maddelere dirençlidir.

Isıya ve aşırı yorulmaya dayanıklıdır.

Yoğunluğu düşüktür.

HDPE (Yüksek Yoğunluklu Polietilen)

Oldukça sağlamdır, kırılmalara dirençlidir.

Suya ve kimyasal maddelere dirençlidir.

Donmaya karşı dirençlidir.

Hafif ve ekonomiktir.

Dünya Ambalaj Sektörü, ambalaj üretiminde mümkün olan minimum malzeme kullanarak ambalaj üretimi konusunda çok detaylı çalışmalar yapmaktadır. Burada sürdürülebilir bir ambalaj üretimi amaçlanmaktadır. Plastik hammaddeler birim başına ambalaj tüketiminin az olduğu malzemelerdir. Yeni hammadde ve prosesler formüle edilerek, fiziksel özellikleri daha iyi malzemeler üretmeyi mümkün kılan teknolojilerin de yardımıyla, ambalaj malzemelerinin ağırlığının azaltılması çalışmaları başarılı olmuştur.

Ambalaj ve Çevre

“Çok eski zamanlardan beri insanoğluna bu kadar hizmeti dokunan ambalajın çevreye bir zararının olmaması da yine insanoğlunun tekelindedir.”

Ülkemizde, geri dönüşümü mümkün olmayan malzemelerin ambalaj üretiminde kullanımı, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğine göre yasaktır. Dolayısıyla kullanım ömrü dolan ambalajların geri dönüşüm sürecine girmeleri gerekir. Bu aşamada toplum bilinçlendirilmeli, kullanılan ambalajlara çöp muamelesi yapılmaması gerekmektedir. Toplumun bilinçli davranmadığı noktada çevre kirliliği baş göstermeye başlar.

Ambalaj atıkları birçok sektörde ikincil hammadde olarak kullanılabilecek değerli malzemelerdir. “Her atık eğer doğru işlenirse çöp haline gelmez.” söyleminin de unutulmaması gerekir.

Geri Dönüşüm Nedir?

Terim olarak, kullanım sonrası atık malzemelerin çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemler ile hammadde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılması anlamına gelmektedir. Geri dönüşüm ile doğal kaynaklar korunur, enerji tasarrufu sağlanır, atık miktarı azalır. Geri dönüşüm geleceğe ve ekonomiye yatırım demektir. Atık malzemelerin hammadde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından oldukça önemlidir.

Kaynak: https://ambalaj.org.tr/tr/ambalaj-ve-cevre